I Lumi Luigj Pali – Një martir i besimit dhe atdheut shqiptar

Artikulli i shkruar nga Zef Kajtazi trajton origjinën, identitetin dhe rëndësinë historike të të Lumit Luigj Pali, një figurë fetare dhe kombëtare me rrënjë shqiptare. Në tekst theksohet se Luigj Pali, i lindur si Matej në Janjevë, ishte pjesë e fisit Sopi dhe se motoja e tij jetësore “Per Atme e Fe” tregon qartë përkushtimin e tij ndaj Shqipërisë dhe katolicizmit. Kajtazi sqaron se mbiemri Pali rrjedh nga tradita shqiptare dhe nuk ka lidhje me emrat apo mbiemrat kroatë.

Artikulli përfshin edhe momente nga martirizimi i tij, duke cituar fjalët e fundit në shqip: “Kjoftë për hatër të Krishtit”. Autori ngul këmbë se lumturimi i tij është rezultat i përpjekjeve të shqiptarëve dhe se figura e tij duhet të respektohet si një martir i kombit dhe i fesë.

Kajtazi gjithashtu apelon për respektimin e së vërtetës historike dhe për shmangien e përvetësimit të padrejtë të figurës së Luigj Palit nga qarqe që, sipas tij, nuk kanë lidhje me origjinën e tij të mirëfilltë.

Në përfundim, artikulli thekson se i Lumi Luigj Pali është tani një figurë universale e Kishës Katolike, por shqiptarët mbeten të vetmit me të drejtë të krenohen dhe ta ndajnë këtë figurë me botën. “I Lumi Luigj Pali, lutu për ne!”