Pas lajmit të trishtuar për vdekjen e Papa Françeskut në moshën 88-vjeçare, mendimi i parë që më erdhi në mendje ishte i lidhur ngushtë me “Konklavën” — procesin sekret të zgjedhjes së Papës të ri, që ka ndodhur në shoqërinë e Vatikanit për shekuj me radhë. Ky proces ka tërhequr gjithmonë interesin e botës dhe ka qenë për një kohë të gjatë një mister i mbështjellë me hijen e fshehtësisë dhe ritualeve të lashta.
Ndërkohë, ky proces është sjellë në ekranin e madh nëpërmjet filmit me të njëjtin emër, “Conclave”, i cili ofron një shikim të thelluar dhe dramatik mbi këtë procedurë të rëndësishme dhe të ndërlikuar.
Filmi “Conclave”, me regji të Eduard Berger, ofron një përshkrim mahnitës dhe të thellë të një procesi që është njëkohësisht i shenjtë dhe politik. Një nga veçoritë më të fuqishme të këtij filmi është se ai i jep shikuesve mundësinë të shohin dhe përjetojnë si një observator të jashtëm, por me një qasje dramatike dhe argëtuese, procesin e zgjedhjes së Papës.
Me një ngjarje që zhvillohet brenda kapelave të shenjta të Vatikanit, ndërsa kardinalët grumbullohen për të diskutuar dhe vendosur mbi liderin e ardhshëm të Kishës Katolike, ky film e bën procesin e zgjedhjes papale të duket një thriller intrigues, i mbushur me tension, lëvizje dinamikash politike dhe lojëra të fuqishme interesash.
Për sa i përket saktësisë, filmi është vlerësuar si një përpjekje tërësisht të studiuar dhe të mirëhulumtuar, përmes intervistave me kardinalë të vërtetë dhe një kopjeje të detajuar të Kapelës Sistine në studiot Cinecittà në Romë. Ekspertët kanë vlerësuar që filmi ka arritur të rikrijojë shumë prej aspekteve të detajuara dhe sekrete të Konklavës, përfshirë proceset rregullatore dhe disa prej ritualeve që shoqërojnë këtë ngjarje të shenjtë.
“Ata i morën shumë detaje të sakta”, tha Kathleen Sprows Cummings, historiane e katolicizmit, e cila ka ndjekur nga afër zgjedhjen e Papa Françeskut në vitin 2013.
Një nga aspekte më interesante të këtij filmi është portretizimi i fraksioneve të ndryshme të kardinalëve që garojnë për të siguruar mbështetje për kandidatin e tyre.
Filmi ofron një përshkrim të hollësishëm të individëve që përfaqësojnë krahët konservatorë dhe liberalë të Kishës, të cilët shpesh janë të përfshirë në biseda të fshehta dhe manovra për të fituar mbështetje. Ky përshkrim ka ngjallur diskutime të mëdha mbi natyrën e politikës papale dhe përpjekjet e fuqishme që bëhen për të siguruar një shumicë për një kandidat të caktuar.
“Kardinalët nuk bien mjeshtërisht në kampet progresive dhe konservatore… në përgjithësi, është shumë më tepër një qese e përzier,” tha Bill Cavanaugh, profesor i Studimeve Katolike në Universitetin DePaul.
Gjithashtu, një aspekt i veçantë i filmit është mënyra se si trajtohen bisedat dhe manovrat brenda Konklavës. Në një proces që është tradicionalisht i fshehtë dhe i ndarë nga media dhe opinioni publik, “Conclave” ofron një shikim të thelluar të bisedave informale dhe lojërave politike që ndodhin përpara se të arrihet në një vendim për një papë të ri.
Cummings, një ekspert i katolicizmit, ka theksuar se filmi ka pasqyruar shumë mirë “llogaritë e bisedave që ndodhin përpara një konklave”, duke ofruar një pasqyrë të sinqertë të përpjekjeve të kardinalëve për të nxjerrë në pah mbështetje për kandidatin e tyre.
Disa nga personazhet në film përfaqësojnë arketipe të ndryshme, përfshirë kardinalin Goffredo Tedesco, një konservator italian, dhe kardinalin Aldo Bellini, një liberal i pasionuar për reforma. Ky përshkrim i ndarjes ideologjike brenda Kishës Katolike është një nga elementët që e bën filmin tërheqës dhe të ngarkuar me tension. Ata përfaqësojnë elementë të ndryshëm të Kishës, të cilët përpiqen të mbajnë një ekuilibër mes traditës dhe nevojës për përparim, por gjithashtu përballen me sfidat që vijnë nga ndryshimet e shoqërisë moderne.
Megjithatë, filmi nuk është pa pasaktësi, siç është rasti i prezantimit të kardinalit Benitez, një kardinal meksikan, si një kandidat për papë i fshehur që nuk mund të ketë qenë i pranishëm në Konklavë, dhe roli i papës i Fiennes që është ngatërruar me atë të Camerlengo, figura e cila është përgjegjëse për administrimin e pasardhësit të papës pas vdekjes së tij.
Në një masë të caktuar, filmi e bën këtë për të krijuar një dramë të përshtatshme dhe emocionuese, por një pjesë e madhe e tij është ende një përpjekje e suksesshme për të shpërndarë një përvojë të përshtatshme dhe tërheqëse për shikuesit.
Pavarësisht këtyre pasaktësive, “Conclave” është një film që përfaqëson një mundësi të madhe për të kuptuar më mirë procesin e Konklavës dhe zgjedhjen e Papës. Ai ofron një pasqyrë të thellë të një ngjarje të rëndësishme dhe shumë të diskutuar, por që shpesh është e mbushur me mistere. Siç ka theksuar Cummings, “Ata janë karikatura, sigurisht, por ato gjithashtu kapin diçka që është e vërtetë.” /The Guardian