Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, nënvizoi të enjten rëndësinë strategjike të Arktikut dhe Veriut të Epërm, duke e quajtur rajonin “thelbësor” për pozicionin e sigurisë së Aleancës.
“Kjo vizitë për mua është shumë e rëndësishme, sepse, sigurisht, ka të bëjë me NATO-n. Ka të bëjë me Norvegjinë, por ka të bëjë edhe me atë që po bëjmë së bashku për t’u siguruar që ta mbajmë territorin e NATO-s të sigurt”, tha Rutte gjatë vizitës së tij të parë zyrtare në Norvegjinë veriore pas marrjes së detyrës.
Duke iu referuar mjedisit në zhvillim të sigurisë në Arktik, Rutte tha: “Ne e dimë që këto korridore detare po hapen, se rusët dhe kinezët janë gjithnjë e më aktivë këtu. Ne e dimë që kemi një problem kur bëhet fjalë, për shembull, për kapacitetin e teheve të akullit, për shumë çështje të tjera.”
Ai theksoi nevojën që NATO të bashkëpunojë ngushtë me shtatë vendet e Veriut të Epërm, “Islandën, Norvegjinë, Finlandën, Danimarkën, Suedinë, Kanadanë dhe SHBA-në”, për të koordinuar përpjekjet në rajon.
Kryeministri norvegjez Jonas Gahr Store e mirëpriti Rutten në bazën arktike me atë që e përshkroi si “një ditë të bukur vere”, por tha se vizita kishte rëndësi serioze strategjike.
“Është vërtet një privilegj për mua t’ju mirëpres në Norvegjinë Veriore”, tha Store.
Store theksoi se Norvegjia luan “një rol të veçantë për sigurinë aleate, sigurinë tonë, por edhe atë të aleatëve tanë këtu në Veri”.
Ai renditi investimet e Norvegjisë në aftësitë mbrojtëse specifike për Arktikun, duke përfshirë avionë patrullimi detar, avionë luftarakë F-35, nëndetëse, dronë, njësi të Rojës Bregdetare dhe asete hapësinore.
“Me anëtarësimin e Suedisë dhe Finlandës në NATO, e gjithë perspektiva e përforcimit aleat në kohë krize merr një thellësi tjetër”, shtoi Store.
Rutte konfirmoi gjithashtu se siguria në Arktik dhe planifikimi më i gjerë i mbrojtjes do të jenë pjesë e Samitit të ardhshëm të NATO-s në Hagë.
“Ne po punojmë gjithashtu drejt samitit në Hagë, duke u përqendruar në më shumë shpenzime… jo më shumë shpenzime sepse duam të shpenzojmë më shumë, por sepse duhet të ofrojmë aftësitë që ne, së bashku si NATO, duhet të ofrojmë.”
Rutte tha se kjo do të përfshinte shpenzime “shumë, shumë më tepër sesa 2% i famshëm”, duke theksuar se “Rusia po rindërton veten në mënyrë aktive. Ne e dimë që Kina po ndërton forcat e saj të armatosura. Ne kemi kërcënimin terrorist”.
Kur u pyet për modernizimin e bazave ushtarake ruse në rajon dhe tensionet në rritje, Rutte deklaroi: “NATO po rrit fokusin në Veriun e Epërm përmes përmirësimit të ndërgjegjësimit për situatën, përforcimit, aftësive të përmirësuara, rregullimeve të rishikuara të komandës dhe kontrollit, shtimit të ushtrimeve dhe trajnimeve.”