Diskriminimi dhe racizmi ndaj romëve dhe sinti

Një raport i kohëve të fundit mbi anticiganizmin në Gjermani tregon shifra alarmante. Raporti gjithashtu shqyrton në mënyrë kritike rolin e medias. Megjithatë, janë arritur edhe disa suksese të vogla.

Paragjykimi, diskriminimi, racizmi – sinti dhe  romët  janë veçanërisht të prekur nga këto probleme në të gjithë botën. Qendra e Raportimit dhe Informacionit mbi Antiegjiptizmin (MIA) ekziston për të dokumentuar shkallën e këtij fenomeni në  Gjermani.

Raporti vjetor për vitin 2024, i paraqitur në Berlin, flet për 1.678 raste të regjistruara, nga fyerjet deri tek sulmet fizike.

Në  raportin  e parë, të bërë të ditur në vitin 2022, numri ishte dukshëm më i ulët me 621 raste. "Incidentet e dokumentuara në këtë raport tregojnë qartë se stigmatizimi verbal dhe propaganda antiegjiptiane hapin rrugën për diskriminim dhe sulme, përfshirë dhunën kërcënuese për jetën", shkruan Mehmet Daimagüler në parathënie.

Komisioneri i ri federal për antiegjiptizmin

Deri vonë, avokati Daimagüler ishte komisioneri i parë gjerman për antiegjiptizmin. Pasardhësi i tij është Michael Brand, anëtar i Bundestagut dhe Sekretar i Shtetit në Ministrinë e Çështjeve të Familjes, e cila mbështet raportin e MIA-s si pjesë e programit "Promovimi i Demokracisë!".

Brand merr përsipër në kohë të vështira. "Është absolutisht e qartë se, duke pasur parasysh rritjen e ekstremizmit të nxitur si nga brenda ashtu edhe nga jashtë, ne duhet të mbrojmë veçanërisht pakicat si sinti dhe romët nga pasojat e ekstremizmit dhe diskriminimit", thotë Brand (CDU).

Të prekurit flasin për një atmosferë gjithnjë e më armiqësore

Raporti aktual pasqyron këtë trend shqetësues jo vetëm statistikisht. Njerëzit e prekur nga anticiganizmi në përgjithësi raportojnë një atmosferë më armiqësore se më parë. Megjithatë, numri dukshëm më i lartë i rasteve mund të shpjegohet, ndër të tjera, nga ndërgjegjësimi në rritje për të.

Raporti mbulon pothuajse 70 faqe dhe përmban përshkrime të shumta specifike të diskriminimit poshtërues, ndonjëherë të dhunshëm, si ky shembull: "Një djalë sinti që është viktimë e ngacmimit në shkollë një ditë pas mësimit mbahet nga disa djem, lidhet në një bankë, rrihet dhe filmohet."

Kërcënimet dhe sulmet fizike

Sipas raportit, rasti dyshohet se u përshkallëzua më tej kur prindërit e djalit dhe dy të afërm u përballën me prindërit e autorit të krimit në lidhje me sjelljen e fëmijëve të tyre: "Disa njerëz u mblodhën dhe rrahën familjen. Njërit sinti iu thye këmba dhe tjetri u plagos me thikë".

Sipas një studimi, veprime të tilla me sa duket përsëriten në kopshte dhe shkolla. Qendra e raportimit dhe informacionit mbi sjelljen antirome e sheh shkakun e kësaj situate në brutalitetin në rritje të shoqërisë: "MIA vëren se deklaratat antirome, veçanërisht nga partitë e krahut të djathtë, po helmojnë klimën shoqërore."

Nazistët kryen gjenocid

Romani Rose, president i Këshillit Qendror të Sintëve dhe Romëve që nga viti 1982, bën një përfundim pesimist në raportin e MIA-s: "Fatkeqësisht, duhet të pranojmë se, pavarësisht pothuajse pesëdhjetë viteve të punës sonë politike në këtë vend, ndryshimi në vetëdije sapo ka filluar."

Rose kujton shfarosjen sistematike të grupit të tij etnik nga nacional-socialistët.

Deri në fund të Luftës së Dytë Botërore, më shumë se gjysmë milioni sintë dhe romë janë persekutuar dhe vrarë. Sot, ka rreth 80.000 deri në 140.000 sinti dhe romë që jetojnë në Gjermani. Në të gjithë Evropën, numri vlerësohet të jetë midis dhjetë dhe dymbëdhjetë milionë. Kjo i bën ata pakicën më të madhe etnike në kontinent.

Mediat shpesh përhapin stereotipe

Sipas raportit të MIA, mediat gjithashtu luajnë një rol në formësimin e imazhit stereotipik të sintëve dhe romëve. Portretizime të shtrembëruara ose të rreme gjenden si në shtëpitë botuese private ashtu edhe në transmetuesit publikë, të cilëve nuk u lejohet të veprojnë për fitim. Ankesat për raportime stigmatizuese dhe të pavërteta janë të zakonshme.

Një rast i dokumentuar përfshinte keqpërdorim të dyshuar masiv të fondeve shtetërore: "Më shumë se 5,000 raste mashtrimi me ndihmën sociale nga ukrainas të rremë" ishte nëntitulli i një artikulli nga marsi 2024 nga grupi mediatik Ippen, rrjeti i të cilit përfshin rreth 80 portale online. Teksti u shfaq edhe në portale të shumta të tjera.

Histori rreth refugjatëve të dyshuar

Sfondi i tekstit ishin histori që qarkulluan menjëherë pas pushtimit rus të Ukrainës për njerëz që dyshohet se pretendonin të ishin refugjatë. Sipas raportit të MIA-s, ky ishte një rast tipik i dështimit të medias:

"Këto narrativa anticigane u drejtuan kundër romëve, të cilët u akuzuan se kishin hyrë në Gjermani me pasaporta të rreme ukrainase ose për fshehjen e shtetësisë së dyfishtë ukrainaso-hungareze."

Publikimi i artikullit në Hanauer Anzeiger më pas shkaktoi një ankesë të suksesshme në Këshillin Gjerman të Shtypit. Sipas ankesës, parime të rëndësishme gazetareske u shpërfillën: Në vend të kërkimit dhe hetimit, raportet nga mediat e tjera u përdorën si burime, dhe shpesh madje u ekzagjeruan, tha ai. Këshilli i Shtypit e dënoi raportin për tre arsye: për shkelje të kujdesit të duhur gazetaresk, ndalimin e  diskriminimit  dhe prezumimin e pafajësisë.

Rekomandime për politikanët

Raporti i MIA-s, në shqyrtimin e tij të tretë vjetor, përfshin edhe rekomandime për veprim. MIA u bën thirrje politikanëve që ta forcojnë zyrën për sintët dhe romët me burime dhe staf të mjaftueshëm. Fjalët e para të komisionerit të ri për anticiganizmin ngjallin shpresë: "Kudo që ndodh diskriminim, ai duhet të kundërshtohet qartë dhe me vendosmëri - si nga shteti ashtu edhe nga shoqëria", thekson Michael Brand.

Ai shton: "Është e rëndësishme për mua të përqendrohem më shumë në shembujt e shumtë pozitivë të bashkëjetesës së shoqërisë shumicë dhe pakicës"./DW