Droni ushtarak rus rrëzohet në Lituani – rriten tensionet në kufirin lindor të NATO-s

Një incident që ka shkaktuar shqetësim të madh në rajon ka ndodhur këtë javë, kur një dron ushtarak rus, i dyshuar si pjesë e armatimit të përdorur nga Rusia në luftën në Ukrainë, u rrëzua në territorin e Lituanisë – një vend anëtar i NATO-s dhe Bashkimit Evropian.

Sipas Shërbimit Shtetëror të Rojës Kufitare të Lituanisë, një mjet fluturues i ngjashëm me një dron të improvizuar (UAV) hyri në hapësirën ajrore lituaneze nga drejtimi i Bjellorusisë, një aleat i ngushtë i Rusisë dhe shpesh një platformë për operacionet e saj ushtarake. Droni u rrëzua në afërsi të kufirit lindor, dhe autoritetet po hetojnë rrethanat e sakta të ngjarjes.

Sipas burimeve të mediave lokale, përfshirë portalin Delfi, besohet se droni në fjalë është një “Gerbera”, një model rus i prodhuar me kosto të ulët, i cili ka qenë i pranishëm në fushatat ushtarake të Moskës në Ukrainë gjatë vitit të fundit.

Çfarë është droni “Gerbera”?

“Gerbera” përshkruhet si një version më i thjeshtuar dhe më ekonomik i dronit kamikaz iranian Shahed-136, i cili ka shkaktuar dëme të konsiderueshme në Ukrainë përmes sulmeve ajrore të përsëritura ndaj infrastrukturës civile dhe ushtarake.

Ky dron nuk është vetëm një mjet për goditje vetëvrasëse, por është gjithashtu i aftë për zbulim, vëzhgim, sulme precize dhe për të shpërqendruar sistemet e mbrojtjes ajrore të armikut. Kjo e bën atë një mjet të vlefshëm në strategjitë hibride të luftës së re që Rusia ka përqafuar në Ukrainë dhe më gjerë.

Çfarë do të thotë për sigurinë e rajonit?

Ky incident është veçanërisht i ndjeshëm duke pasur parasysh se Lituania është një nga vendet më të ekspozuara ndaj presionit rus, për shkak të kufirit të saj me Kaliningradin dhe afërsisë me Bjellorusinë. Rrëzimi i një droni rus në territorin e saj ngre shqetësime serioze për sigurinë kufitare, si dhe për respektimin e sovranitetit ajror të vendeve të NATO-s.

Zyrtarët lituanezë janë shprehur se po zhvillojnë një hetim të plotë për të konfirmuar origjinën e dronit dhe qëllimin e tij të mundshëm. Ndërkohë, incidenti ka ndezur diskutime të reja për përforcimin e mbrojtjes ajrore dhe aftësive të zbulimit përgjatë kufirit lindor të aleancës euroatlantike.

Ky rast gjithashtu vjen në një kohë kur tensionet mes NATO-s dhe Rusisë janë të larta, dhe çdo shkelje e kufijve mund të shihet si provokim ose testim i gatishmërisë ushtarake të vendeve anëtare.