Kryeministri Bayrou: Marrëveshja tregtare SHBA-BE, një ditë e errët për Evropën

Kryeministri francez François Bayrou thotë se Bashkimi Evropian ka kapitulluar para kërcënimeve të presidentit të SHBA-së Donald Trump për rritje të tarifave, duke e quajtur marrëveshjen kornizë të arritur në Skoci të dielën një "ditë të errët" për BE-në.

"Është një ditë e trishtueshme kur një aleancë kombesh të lira, të mbledhura për të afirmuar vlerat e tyre të përbashkëta dhe për të mbrojtur interesat e tyre të përbashkëta, pranon të nënshtrohet", shkroi Bayrou në rrjetin social X të hënën.

Kancelari gjerman Friedrich Merz dhe kryeministrja italiane Giorgia Meloni e përshëndetën marrëveshjen, të cilën Komisionari Evropian i Tregtisë Marosh Shefçoviq e quajtën një hap përpara të hënën përballë kërcënimit të një lufte tregtare shkatërruese midis dy ekonomive më të mëdha në botë.

Marrëveshja do të vendosë tarifa prej 15% për pothuajse të gjitha eksportet evropiane në SHBA, përfshirë makinat, rreth tre herë më të larta se tarifa aktuale prej 4.8%, por shmang kërcënimin e tarifave ndëshkuese prej 30% që Trump kishte planifikuar të vendoste deri më 1 gusht nëse nuk arrihet asnjë marrëveshje, transmeton KosovaPress.

Tregjet evropiane të aksioneve arritën nivelin më të lartë katërmujor në tregtimin e hershëm të hënën, të nxitura nga lehtësimi që ishte arritur një marrëveshje. Indeksi Dax i Gjermanisë u rrit me 0.86% dhe indeksi Cac 40 i Francës u rrit me 1.1%, duke e çuar indeksin pan-evropian Stoxx 600 në nivelin e tij më të lartë që nga fundi i marsit, raporton The Guardian.

Por Franca, e parë si bashkë-pilot i projektit evropian së bashku me Gjermaninë, e ka bërë të qartë pakënaqësinë e saj. "Kjo gjendje nuk është e kënaqshme dhe nuk mund të mbahet", shkroi ministri francez i Çështjeve Evropiane Benjamin Haddad në X, duke i bërë thirrje BE-së të aktivizojë "instrumentin e saj anti-detyrues", i cili do të lejonte masa hakmarrëse jo-tarifore.

Ministri francez i Tregtisë Laurent Saint-Martin kritikoi mënyrën se si BE i trajtoi negociatat, duke thënë se nuk duhej të kishte hequr dorë nga masat hakmarrëse në atë që ai e quajti një luftë për pushtet të nisur nga presidenti Trump.

"Donald Trump kupton vetëm forcën," tha Saint-Martin për radion France Inter: "Do të kishte qenë më mirë nëse do të kishim treguar më parë aftësinë tonë për hakmarrje. Dhe atëherë marrëveshja ndoshta do të dukej ndryshe."

Detaje të reja të marrëveshjes kanë dalë në dritë, me zyrtarë të lartë që thonë se një tarifë prej 15% mbi importet e BE-së do të zbatohet për 70% të mallrave të shitura në SHBA.

Tarifat zero do të zbatohen për importet e BE-së në sektorë kyç si pjesët e avionëve, disa kimikate, pajisjet e prodhimit të gjysmëpërçuesve dhe disa produkte bujqësore si tapa e përdorur në shishet e verës dhe dyshemetë.

Sektori farmaceutik i BE-së nuk do të përballet me tarifa më të larta se 15% sipas marrëveshjes së arritur me Trump.

Zyrtarë të lartë të BE-së kanë zbuluar se eksportet farmaceutike të BE-së do të mbeten pa taksa derisa Trump të përfundojë hetimin e tij të sigurisë kombëtare të Seksionit 232 mbi produktet farmaceutike.

Edhe nëse vendoset të futen tarifa për produktet farmaceutike në të ardhmen, zyrtarët e BE-së kanë marrë një premtim nga Trump se ato do të kufizohen në një maksimum prej 15% për produktet nga BE-ja.

Trump filloi negociatat të dielën duke i kërkuar BE-së të paguante një tarifë prej 30% për eksportet në SHBA, më pas ofroi 21%, përpara se të binte dakord përfundimisht për 15% në bisedime që u përshkruan si "shumë intensive", u mësua.

Më shumë detaje të marrëveshjes dolën të hënën, por tarifat për sektorët kryesorë si çeliku, vera dhe pijet alkoolike do ti nënshtrohen negociatave të hollësishme. Tarifat e çelikut do të mbeten në 50% derisa të arrihet një marrëveshje e re e bazuar në kuota, thanë zyrtarët.

Verërat dhe pijet alkoolike mbeten nën negociata, me zyrtarët e BE-së që presin që lista e produkteve që do të jenë me tarifë zero në SHBA të zgjerohet në javët e ardhshme.