Politologu pranë Kremlinit: Rezultati më i mirë është kapitullimi i Evropës dhe Ukrainës

Ndërsa presidenti amerikan Donald Trump po i shtyn Rusinë dhe Ukrainën drejt një armëpushimi, zëra me ndikim në Moskë po i bëjnë thirrje autoriteteve ruse të ndjekin një linjë më të ashpër. Presidenti rus Vladimir Putin ka sugjeruar se është i gatshëm për një ndalim të luftimeve, por thotë se “ka nuanca” – të cilat i shpalosi gjatë bisedimeve me të dërguarin amerikan Steve Witkoff në Kremlin, të enjten.

Që nga fillimi i kësaj lufte, Putin ka kërkuar “çmilitarizimin” e Ukrainës, një kërkesë që është e papranueshme për Kievin dhe aleatët e tij. Steve Rosenberg, redaktori i BBC për Rusinë, ka biseduar me Sergey Karaganov, politolog dhe ish-këshilltar i Kremlinit. “Evropa është qendra e të gjitha problemeve që ka pasur bota”, thotë ai. “Dy luftëra botërore, ideologjitë më të këqija. Evropa duhet të hiqet mënjanë për momentin, të mos jetë më qendra e politikës botërore. Dhe për këtë, ne duhet të mposhtim Ukrainën. Nuk po luftojmë kundër ukrainasve, po luftojmë kundër Evropës.”

Por Evropa tani po përpiqet të forcojë mbrojtjen e saj. BE-ja thotë se kjo është një pikë kthese për Evropën. Presidenti Macron ka deklaruar se Rusia është një kërcënim për të gjithë kontinentin. Evropa duket se ka frikë, se Rusia nuk do të ndalet në Ukrainë, por do të vazhdojë më tej. A ka të drejtë Evropa të frikësohet?

“Rusia nuk ka nevojë për Evropën. Pse duhet ta marrim këtë grumbull mbeturinash? Kjo mbeturinë morale në të cilën është kthyer Evropa. Nuk na duhet. Arsyeja e vetme pse filluam të luftonim është sepse kemi parashikuar dhe kemi paralajmëruar për 27 vjet për zgjerimin e NATO-s dhe se ajo nuk duhet të afrohej pranë kufijve rusë.”

Si do të përgjigjet Rusia? Si mendoni se duhet të reagojë Rusia ndaj asaj që po ndodh në Evropë tani?

“Duhet të mposhtim dhe të shkatërrojmë atë që unë e quaj ‘shtylla morale’ e elitave evropiane, ashtu siç kemi bërë dy herë tashmë në historinë e afërt.”

Çfarë do të thotë “shkatërrimi i shtyllës morale të Evropës” sot?

“Do të thotë se ne duhet t’u tregojmë atyre se agresioni i tyre është i dëmshëm për ta, veçanërisht për elitat.”

Keni folur kohët e fundit për nevojën e një përshkallëzimi bërthamor ose të ngjitjes së shkallëve të përshkallëzimit bërthamor. Deri ku do të ishit të gatshëm të shkonit në këtë drejtim?

“Nëse është e nevojshme, deri në fund. Por shpresoj që tashmë ta kemi kaluar atë pikë, sepse amerikanët, pasi ne filluam të ngjiteshim në këtë shkallë, filluan të tërhiqeshin.”

A e përjashtoni, për shembull, një sulm bërthamor parandalues ndaj Evropës?

“Pse? Jo tani. Dua të them, në parim, kam argumentuar se nëse gjërat vazhdojnë kështu, ne duhet t’i ndëshkojmë evropianët.”

Me një sulm parandalues?

“Po, një sulm parandalues, dhe ne do ta bënim këtë pa pasoja. Por siç kam thënë publikisht dhe jo publikisht, është një zgjedhje e tmerrshme morale, nuk duhet ta bëjmë. Megjithatë, nëse shtyhemi në cep, mund ta bëjmë këtë, pa pasoja. Amerikanët nuk do të hakmerreshin kurrë.”

Disa do të thoshin se edhe sugjerimi i një sulmi bërthamor parandalues ndaj Evropës është më e pakta i papërgjegjshëm, dhe më e shumta, një çmenduri.

“Më lejoni t’ju kujtoj se politika zyrtare e NATO-s parashikon një goditje për së pari. NATO është ndërtuar mbi këtë supozim, është pjesë e doktrinës së saj. Pra, njerëz si unë thjesht po përsërisin atë që NATO ka bërë për dekada.”

Sa i përket NATO-s, po bëhet shumë diskutim mbi dobësinë e aleancës dhe përkushtimin e Amerikës ndaj saj. A e bën kjo më të mundshme që Rusia të dërgojë trupa në një vend anëtar të NATO-s, për shembull në shtetet baltike?

“Sigurisht, nëse një vend i NATO-s kërcënon drejtpërdrejt sigurinë tonë, kjo mund të ndodhë. Por pse do ta bënim? Mënyra më e mirë, dhe këtë ua kam thënë fqinjëve tanë, për të garantuar sigurinë evropiane është të kesh marrëdhënie të mira me Rusinë. Marrëdhënie miqësore, akoma më mirë. Pse duhet të shkojmë në këtë varrezë që është Evropa? Kemi mjaft burime, më shumë se tokë të mjaftueshme për t’u zhvilluar.”

Dua të kuptoj se cili është objektivi i Rusisë këtu. Synimi është të arrihet një marrëveshje për Ukrainën, apo të sigurohet kapitullimi i plotë i Kievit?

“Së pari, rezultati më i mirë i mundshëm është kapitullimi i plotë i Ukrainës dhe Evropës. Ne duhet ta përfundojmë këtë luftë në një mënyrë ose në një tjetër, dhe shpresoj që ajo që dikur ishte Ukraina të çmilitarizohet dhe neutralizohet plotësisht dhe të jetojë në paqe. Nuk mund të lejojmë që të përdoret si një majë shtize kundër Rusisë. Nëse jo, lufta do të vazhdojë.”

A nuk ishte lufta e panevojshme që në fillim? Nuk kishte rrezik real që Perëndimi të sulmonte Rusinë apo që Ukraina të pushtonte Rusinë, apo jo?

“Ne ju kemi thënë ju dhe liderëve tuaj që nga viti 1997 se nëse vazhdoni zgjerimin e NATO-s—që është një agresion ushtarak dhe politik—lufta do të shpërthente. Dhe ja, ndodhi!”

Në Perëndim ka shumë kritika ndaj Rusisë, duke thënë se nuk ka asnjë shenjë kompromisi apo lëshimi nga Moska. Cila është përgjigja e Rusisë për këtë?

“Pse duhet të bëjmë lëshime? Kemi qenë të sulmuar për 27 vjet, po mbrohemi, dhe jemi fitimtarë.”

Por ishte Rusia ajo që nisi pushtimin e plotë të Ukrainës tre vjet më parë.

“Më falni, por ne kemi 27 apo 28 vjet që po mbrohemi nga agresioni ushtarak dhe politik i NATO-s.” / BBC – Bota.al