Adriatiku verior mbushet me alga, shkencëtarët kroatë nisin kërkimet

Ujërat përgjatë bregdetit të Adriatikut qendror dhe verior janë prekur nga një lulëzim i madh algash në javët e fundit që mund të shihet nga kozmosi.

Pamjet satelitore u publikuan në rrjetet sociale nga Copernicus, programi i vëzhgimit të Tokës i Bashkimit Evropian që ofron informacion të saktë, në kohë dhe lehtësisht të arritshëm mjedisor.

Copernicus shpjegon se përhapja e algave, të cilat e kanë ngjyrosur detin me një ngjyrë të gjelbër, ka të ngjarë të jetë nxitur nga temperaturat më të larta se mesatarja e detit dhe reshjet e mëdha të kohëve të fundit.

Lulëzimi i algave mund të zvogëlojë nivelet e oksigjenit në ujë dhe të prishë jetën detare, duke paraqitur një rrezik për peshkimin dhe turizmin.

Copernicus monitoron ndryshimet klimatike, ndotjen e ajrit dhe detit, kushtet e pyjeve, tokën, akullin dhe më shumë duke përdorur satelitë të tillë si satelitët Sentinel dhe sensorë me bazë tokësore.

Shkencëtarët kroatë nga Instituti Rugjer Boshkoviq kanë njoftuar se do të dalin në terren në ditët në vijim për të mbledhur mostra dhe për të parë se çfarë saktësisht po ndodh dhe nëse rrezikohet vetëm ana italiane e bregdetit apo edhe Kroacia.

Kërkimet shkencore tregojnë se Adriatiku verior është një zonë e ndjeshme për shkak të formës së mbyllur gjeografike dhe ndikimit të fortë të ujërave të brendshme.

Kontribuuesi më i madh në këtë është lumi Po, i cili derdhet në detin Adriatik me sasi të mëdha nitratesh dhe fosfatesh, lëndë ushqyese me origjinë nga bujqësia, shkarkimet e ujërave të zeza dhe ndotja industriale.

Këto lëndë ushqyese arrijnë në det në sasitë më të mëdha pikërisht pas shirave të dendur dhe shkrirjes së borës, gjë që është e zakonshme në pranverë.

Në të njëjtën kohë, deti ngrohet dhe në kushtet e erës së lehtë dhe sipërfaqes së qetë, formohet një shtresë e sipërme e ngrohtë që nuk përzihet lehtë me shtresat më të ftohta e më të thella. Në këtë shtresë të ngrohtë dhe të qëndrueshme, lëndët ushqyese mbahen dhe ndodh një shpërthim i rritjes së algave.

Gjithnjë e më shumë kërkime po e lidhin intensitetin dhe shpeshtësinë e lulëzimit të tillë me ndryshimet klimatike.

Zhdukja e algave, mungesa e oksigjenit dhe rreziku për njerëzit

Kur algat vdesin, dekompozimi i tyre konsumon oksigjen nga deti, gjë që mund të çojë në hipoksi - një gjendje me përqendrim të ulët të oksigjenit, fatale për shumë organizma detarë. Në raste ekstreme, ka një ngordhje masive të peshqve, butakëve dhe kafshëve të tjera.

Në Adriatikun verior janë regjistruar tashmë raste të lulëzimit toksik të algave, të cilat mund të dëmtojnë edhe shëndetin e njeriut, veçanërisht nëse ndotin butakët ose shkaktojnë acarim te notarët.

Shkencëtarët besojnë se çelësi për reduktimin e këtyre fenomeneve është menaxhimi afatgjatë i burimeve të ndotjes dhe monitorimi i tendencave klimatike.