Zelensky dënon sulmin rus në katedralen historike të Kievit

Një sulm rus gjatë natës dëmtoi Katedralen e Shën Sofisë në qendrën historike të Kievit, një nga monumentet më të çmuara të Ukrainës, një veprim i denoncuar nga Presidenti Volodymyr Zelensky si “i papranueshëm dhe katastrofik”.

Zelensky tha se sulmi shkaktoi shembjen e një pjese të fasadës në katedralen e shekullit të 11-të, një Vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.

“Për të gjithë njerëzit që e njohin vërtet historinë dhe nuk janë të panjohur me Krishterimin, madje edhe kërcënimi i dëmtimit ose shkatërrimit të Shën Sofisë është një gjë absolutisht e papranueshme, katastrofike”, tha Zelensky .

“Por jo për Rusinë. Të çmendur me Shahedët (dronë të projektuar nga Irani) dhe butonin e kuq. Dhe katastrofat janë pikërisht kuptimi i ekzistencës së tyre. Ata nuk prodhojnë asgjë dhe nuk do të lënë asgjë tjetër pas.”

Ministri i Kulturës, Mykola Tochytskyi, tha se Rusia kishte “goditur përsëri në zemër të identitetit tonë”, duke e quajtur katedralen “shpirti i të gjithë Ukrainës”.

Tochytskyi tha se një valë shpërthimi dëmtoi kornizën në absidën kryesore të monumentit. Copa suvaje të bardhë u shkërmoqën në tokë me një boshllëk të dukshëm në një pjesë të kornizës, tregoi një video e Reuters nga vendi i ngjarjes.

Kjo është hera e parë që nga fillimi i luftës që katedralja është dëmtuar, u tha gazetarëve zëvendësdrejtori i parë i përgjithshëm i vendit, Vadym Kyrylenko. Dronët rusë që fluturojnë afër tokës paraqesin një kërcënim mes sulmeve të vazhdueshme ajrore në kryeqytet.

“Siç thonë rojet tona të sigurisë, ndonjëherë dronët pothuajse i prekin kryqet në kambanore 76 metra mbi tokë”, tha ai.

Katedralja u shtua në Listën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 1990 për rëndësinë e saj arkitekturore. Organi kulturor i Kombeve të Bashkuara e përshkruan kompleksin e bardhë të katedrales dhe manastirit me çati të gjelbra dhe kupola të arta si një simbol të “Kostandinopojës së re” të krijuar në rajon.

Kyrylenko nuk raportoi dëme kritike dhe tha se vendi do të inspektohet nga një institut i specializuar dhe do të riparohet.

Më shumë se një vit pas pushtimit rus në shkurt 2022, Komiteti i Trashëgimisë Botërore i UNESCO-s e vendosi katedralen në listën e Trashëgimisë Botërore në Rrezik “për shkak të kërcënimit të shkatërrimit që paraqet ofensiva ruse” për monumentin dhe integritetin e ambienteve të tij të lashta të brendshme, mozaikëve dhe afreskeve.

Vendndodhja ishte gjithashtu e ndjeshme ndaj valëve goditëse, tha ajo.

“Nuk mbrohet vetëm nga shteti ynë, por mbrohet nga e gjithë bota. Është trashëgimia e të gjithë botës”, tha Kyrylenko.