Kriza Azerbajxhan–Rusi thellohet: Gazetarë të Sputnik në pranga, Baku anulon ngjarjet kulturore ruse

Një krizë e re po përvëlon marrëdhëniet mes Azerbajxhanit dhe Rusisë, me tensione që janë përshkallëzuar ndjeshëm pas një sërë ngjarjesh të ditëve të fundit që përfshijnë arrestime, akuza të ndërsjella për dhunë dhe ndërhyrje të ashpra policore.

Të martën, drejtori ekzekutiv dhe kryeredaktori i agjencisë shtetërore ruse Sputnik në Azerbajxhan u dënuan me katër muaj burg pas një bastisjeje të policisë në zyrat e medias në Baku.

Autoritetet azerbajxhanase i akuzuan për mashtrim, sipërmarrje të paligjshme dhe legalizim të pronës së fituar përmes mjeteve kriminale.

Mediat raportojnë se edhe dy punonjës të Shërbimit Federal të Sigurisë Ruse (FSB) ishin mes të ndaluarve.

Një tjetër media shtetërore ruse, Ruptly, raportoi se një nga redaktorët e saj u ndalua teksa përpiqej të filmonte ndërhyrjen në zyrat e Sputnik. Pamjet zyrtare nga Ministria e Brendshme treguan arrestime me pranga të kryera nga forcat speciale.

Tensionet mes dy vendeve u ndezën fillimisht pas ndalimit të mbi 50 azerbajxhanasve nga FSB në Jekaterinburg, ku dy vëllezër, Huseyn dhe Ziyaddin Safarov, humbën jetën gjatë bastisjeve.

Rusia pretendon se operacionet ishin pjesë e një hetimi për vrasje të dekadës së kaluar, por Azerbajxhani i ka quajtur veprimet “brutale dhe të pajustifikuara”.

Raportet mjeko-ligjore tregojnë se viktimat vdiqën nga trauma të shkaktuara nga mjete të forta, jo nga armë zjarri, duke ngritur dyshime të mëtejshme mbi ndërhyrjen.

Në reagim ndaj zhvillimeve, Azerbajxhani thirri ambasadorin rus dhe anuloi të gjitha aktivitetet kulturore të lidhura me institucionet shtetërore dhe private ruse.

Në një deklaratë, Ministria e Kulturës u shpreh se ky vendim u mor si përgjigje ndaj “vrasjeve të qëllimshme dhe jashtëgjyqësore, si dhe akteve të dhunës me bazë etnike”.

Ndërkohë, parlamenti i Azerbajxhanit u tërhoq nga bisedimet e planifikuara në Moskë dhe anuloi një vizitë të një zëvendëskryeministri rus.

Autoritetet ruse e cilësuan bastisjen në zyrat e Sputnik si një “akt jo miqësor” dhe dënuan arrestimin e gazetarëve si të paligjshëm.

Në një zhvillim paralel, Ministria e Brendshme e Azerbajxhanit raportoi të martën se kishte shkatërruar dy grupe kriminale që përfshinin shtetas rusë, të akuzuar për trafik droge dhe mashtrime kibernetike.

Marrëdhëniet ruso-azerbajxhanase kishin hyrë në një fazë tensioni që prej dhjetorit, kur një avion i Azerbaijan Airlines u rrëzua në Kazakistan.

Hetimet zbuluan se avioni ishte qëlluar nga mbrojtja ajrore ruse mbi Grozni. Presidenti Ilham Aliyev akuzoi Moskën për tentativë për fshehje të incidentit, ndërsa Vladimir Putin kërkoi falje për “incidentin tragjik”, pa marrë përgjegjësi zyrtare.

Shenja e fundit e acarimit ishte mungesa e Aliyev në festimet e 80-vjetorit të Ditës së Fitores në Moskë, në maj, e parë si një mesazh i qartë politik ndaj Kremlinit.

Me rritjen e tensioneve, analistët paralajmërojnë se përplasja diplomatike mes dy vendeve mund të ketë ndikime të thella në ekuilibrat e sigurisë në Kaukaz dhe në marrëdhëniet rajonale mes aleatëve tradicionalë.