Kur është tepër nxehtë për të punuar?

Me valët e nxehtësisë që po godasin Evropën, është e rëndësishme të kuptohen rreziqet dhe simptomat e stresit nga nxehtësia, si dhe të njihen të drejtat si punëtor.

Nga fermat në Itali te magazinat në Gjermani e më gjerë, temperaturat e larta të verës paraqesin rreziqe serioze për shëndetin e punëtorëve në të gjithë Europën, raporton euronews.

Stresi nga nxehtësia mund të shkaktojë lodhje nga nxehtësia, goditje termike dhe madje vdekje, edhe disa orë apo ditë më vonë.

Përpjekja që bën trupi për t’u ftohur mund të shkaktojë gjithashtu probleme me veshkat dhe të përkeqësojë sëmundjet e zemrës, problemet me frymëmarrjen dhe shëndetin mendor.

Këto rreziqe dolën në pah gjatë valëve të mëdha të të nxehtit këtë verë, kur një pastruese rrugësh 51-vjeçare në Barcelonë u rrëzua dhe vdiq disa orë pasi kishte përfunduar punën.

Autoritetet spanjolle po hetojnë nëse vdekja e saj u shkaktua nga vala e të nxehtit.

Ndryshe nga rreziqet e tjera mjedisore për shëndetin, si ndotja e ajrit, Bashkimi Evropian nuk ka rregulla të unifikuara për ekspozimin ndaj nxehtësisë për punëtorët, duke ia lënë në dorë shteteve anëtare të hartojnë ligjet përkatëse.

Por, kur bëhet vërtet shumë nxehtë për të punuar – dhe çfarë mund të bëjnë punëtorët për të mbrojtur shëndetin e tyre gjatë valëve të të nxehtit?

Kuptoni rreziqet

Temperaturat e larta nuk janë i vetmi rrezik për shëndetin gjatë valëve të të nxehtit.

Temperatura Globale e Llambës së Lagësht (Wet Bulb Globe Temperature – WBGT) konsiderohet një tregues më i mirë i stresit nga nxehtësia për punëtorët fizikisht aktivë, pasi merr parasysh jo vetëm nxehtësinë, por edhe lagështinë, erën dhe rrezet e diellit.

WBGT përfshin pesë nivele kërcënimi: të ulët, të ngritur, të moderuar, të lartë dhe ekstrem. Në varësi të rajonit, temperaturat mbi 29 deri në 32 gradë Celsius konsiderohen kërcënim ekstrem për mirëqenien e punëtorëve, duke rritur ndjeshëm rrezikun e sëmundjeve të shkaktuara nga nxehtësia.

Nxehtësia ekstreme është veçanërisht e rrezikshme për ata që punojnë jashtë në punë të lodhshme fizikisht, si punëtorët e ndërtimit, të bujqësisë apo shërbimet emergjente.

Por, edhe punonjësit në ambiente të brendshme – përfshirë ata në zyra – mund të përballen me rreziqe, sidomos nëse punojnë në ndërtesa me ftohje ose ventilim të dobët, sipas Agjencisë Evropiane për Sigurinë dhe Shëndetin në Punë (EU-OSHA).

Në nivel global, sipas Organizatës Ndërkombëtare të Punës (ILO), nxehtësia ekstreme vret afro 19 mijë punëtorë çdo vit, ndërsa në Bashkimin Evropian është shënuar një rritje prej 42 për qind e vdekjeve në vendin e punës të lidhura me të nxehtin që nga viti 2000.

Kushtoni vëmendje dhe veproni

Shumë njerëz mund të mos e kuptojnë se janë në rrezik nga stresi i shkaktuar nga nxehtësia, sidomos nëse janë të rinj dhe në formë të mirë fizike, paralajmëroi Alessandro Marinaccio, drejtor kërkimor në njësinë e epidemiologjisë profesionale dhe mjedisore në Institutin Kombëtar për Sigurimin ndaj Aksidenteve në Punë (INAIL) në Itali.

“Ka mungesë ndërgjegjësimi për rrezikun që ekspozimi profesional ndaj temperaturave ekstreme paraqet për shëndetin e punëtorëve”, tha Marinaccio për Euronews Health.

Ekipi i tij zhvilloi një mjet për të hartuar nivelet ditore të rrezikut për punëtorët në Itali, në varësi të intensitetit fizik të punës që bëjnë dhe nëse punojnë në diell apo në hije. Ekspertët e shëndetit thonë gjithashtu se punëtorët duhet t’i kushtojnë vëmendje simptomave fizike.

“Punëtorët duhet të jenë të vëmendshëm ndaj shenjave si marramendje, lodhje, dhimbje koke, të përziera, ngërçe muskulore, të fikët dhe konfuzion”, tha Ignacio Doreste, këshilltar i lartë në Konfederatën Evropiane të Sindikatave (ETUC), e cila përfaqëson grupet e punëtorëve.

Nëse ndjeni simptoma të stresit nga nxehtësia, ndaloni punën, pini ujë, hiqni rrobat e panevojshme dhe uluni në një vend të freskët dhe me hije. Nëse nuk arrini të freskoheni brenda 30 minutash, kërkoni urgjentisht ndihmë mjekësore.

Njihni të drejtat tuaja

Disa vende të Bashkimit Evropian kanë rregulla për të mbrojtur punëtorët nga stresi i shkaktuar nga nxehtësia, përfshirë Gjermaninë, Slloveninë, Hungarinë, Belgjikën, Qipron, Greqinë, Spanjën, Francën dhe Italinë.

Në Francë, për shembull, punëdhënësit janë të detyruar të sigurojnë ujë të pijshëm të freskët për punëtorët dhe të përshtatin vendet e punës dhe orarin për t’i mbrojtur ata nga nxehtësia ekstreme.

Në disa pjesë të Italisë, qeveria ndaloi punën në ambiente të jashtme gjatë orëve më të nxehta të ditës – gjatë valës së fundit të madhe të të nxehtit të muajit korrik.

Në përgjithësi, vendet me ligje për nxehtësinë e kufizojnë punën në temperatura rreth 29-30 gradë Celsius për punë me intensitet të lartë, 30-31 gradë Celsius C për punë të moderuar dhe 31.5-32.5 gradë Celsius për punë të lehtë, sipas Organizatës Ndërkombëtare të Punës (ILO).

Bashkimi Evropian gjithashtu kërkon që punëdhënësit të mbrojnë shëndetin dhe sigurinë e punëtorëve nga rreziqet në vendin e punës në përgjithësi, megjithatë nuk ekziston një ligj i veçantë për stresin nga nxehtësia.

Në gjithë BE-në, “sa herë që një punëtor përballet me kërcënim ndaj integritetit të tij fizik, ai ka të drejtën të mos punojë,” tha Ignacio Doreste për Euronews Health.

Por, “zbatimi është jashtëzakonisht i nevojshëm,” shtoi ai, sidomos sepse “sëmundjet e lidhura me të nxehtin në vendin e punës zakonisht raportohen më pak nga ç’duhet”.

ETUC ka kërkuar ligje të reja për të mbrojtur punëtorët në BE gjatë valëve të të nxehtit, përfshirë të drejtën për kontrolle mjekësore dhe të drejtën për të munguar nga puna pa pasoja nëse punëtori beson se puna në kushte ekstreme paraqet rrezik për të.

Nëse nuk jeni të sigurt për të drejtat tuaja gjatë një vale të të nxehtit, kontrolloni kontratën tuaj të punës ose këshillohuni me përfaqësuesit e kompanisë apo sindikatën.