Serbia po humbet 4 aleatët më të rëndësishëm njëherazi, ja 4 aferat që presidenti Vuçiq do t’i paguajë shtrenjtë

Punët e SHIK-ut, Shtabit të Përgjithshëm, rënia e tendës në stacionin hekurudhor në Novi Sad dhe Jadar, treguan se Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, nuk është aq i interesuar për paratë sesa për pushtetin, por edhe se i gjithë sistemi në Serbi bazohet në parimet bolshevike, shkruan media serbe “Nova.rs”. Nga njëra anë, qeveria duhet të jetë pa të meta, e përsosur, gjithmonë korrekte dhe kurrë në anën e gabuar, dhe nga ana tjetër, gjykimi i partisë, pra i udhëheqësit, është më i rëndësishëm sesa gjykimi i institucioneve, qofshin ato gjyqësore, administrative apo rregullatore. Si pasojë, shkruan “Nova.rs”, udhëheqësi i Partisë Progresive Serbe nuk mendon ekonomikisht, por në mënyrë vasale-imperiale, domethënë me përulësi ndaj më të fortëve dhe me arrogancë ndaj më të dobëtve ose atyre që nuk kanë interes apo instrumente për të vënë në dyshim autoritetin e tij.

Katër aferat

Në një periudhë shumë të shkurtër kohore, janë ndërthurur katër çështje që kanë potencialin të trondisin themelet e sundimit progresiv trembëdhjetëvjeçar. Çështja e NIS-it konfirmoi se në krye të qeverisë serbe kemi njerëz që kujdesen më shumë për interesat e Federatës Ruse sesa të Serbisë, madje deri në atë pikë sa kërcënojnë mbijetesën e shtetit serb. Afera e Shtabit të Përgjithshëm tregoi se në Beograd kemi përfaqësues të autoriteteve që janë të gatshëm të falsifikojnë ose të krijojnë dokumente zyrtare me qëllim që të lehtësojnë marrëveshjet e biznesit me familjen e presidentit të SHBA-së, gjë që duhet të nënkuptojë dashamirësinë e administratës amerikane dhe statusin e privilegjuar të regjimit të Beogradit. Mbulimi, pengimi dhe devijimi i hetimit për rënien e tendës së stacionit hekurudhor në Novi Sad, përveç qëllimit të shpëtimit të përgjegjësive nga qeveria aktuale, ka edhe qëllimin e mbajtjes së Kinës jashtë historisë. Gjithashtu, nuk duhet të harrojmë se stacioni hekurudhor në Novi Sad është pjesë e projektit gjeostrategjik kinez që lidh portin grek të Pireut, nën administrimin e kinezëve, dhe Budapestin, aleatin më të vendosur të Kinës në Evropë. Në Pekin, ata nuk do ta falnin Beogradin nëse hetimi dhe vendimet gjyqësore tregojnë se si veprojnë kompanitë kineze në Evropë.

Dështimi i politikës së jashtme

Historia e Jadrit është lënë në plan të dytë në dy muajt e fundit, por herët a vonë do të dalë përsëri në sipërfaqe. Nuk ka të bëjë vetëm me interesin strategjik të shfrytëzimit të një burimi të rëndësishëm për zhvillimin e teknologjive moderne, por edhe me paratë e investuara tashmë, premtimet e bëra partnerëve evropianë, veçanërisht Gjermanisë, dhe hapat e ndërmarrë që nuk lejojnë një kthim në mënyrat e vjetra pa pasoja të mëdha dhe afatgjata. Katër çështjet e përmendura përfaqësojnë një lloj paradigme të politikës së jashtme të Serbisë bazuar në të ashtuquajturat “katër shtylla”, krijuesi i të cilave nuk ishte Vuçiç, por ish-presidenti i Serbisë, Boris Tadiç, dhe disa nga bashkëpunëtorët e tij të ngushtë, të cilët sot punojnë publikisht ose më pak publikisht për regjimin në pushtet.

Labirinti serb

Megalomania në politikën e jashtme të Beogradit është një pasojë e trashëgimisë jugosllave dhe e politikës së Titos, që kërkon të luajë role të mëdha përtej mundësive reale të Serbisë. Duke ndjekur një politikë të shumëfishtë që përfshin lidhje me Rusinë, Kinën, Amerikën dhe Turqinë, Serbia ka krijuar një situatë të pasigurt, ku qëllimet e saj ndërkombëtare janë në kontradiktë dhe mund të dëmtojnë interesat afatgjata. Për shembull, Moldavia ishte në një pozicion shumë më pak të favorshëm se Serbia kur Rusia pushtoi Ukrainën, dhe sot është plotësisht e pavarur nga gazi rus, ndërsa e ka diversifikuar furnizimin e saj me naftë aq shumë sa kompanitë nën menaxhimin e Rusisë nuk mund të krijojnë një kolaps ose probleme të mëdha. Dallimi është se presidenti moldav braktisi politikën e të ulurit në shumë karrige, iu drejtua BE-së dhe kërkoi ndihmë nga Brukseli. Kjo ndihmë mbërriti dhe sot Moldavia është e pavarur nga Rusia në aspektin e energjisë dhe së shpejti do të jetë përpara Serbisë në procesin e integrimit evropian.