KRIK: Një numër rusësh të lidhur me FSB-në kanë marrë shtetësinë e Serbisë

Një numër rusësh të fuqishëm të lidhur me Shërbimin Federal të Sigurisë (FSB), si dhe përfitues të luftës në Ukrainë, si dhe oligarkë, kompanitë e të cilëve kanë qenë nën sanksione për tri vjet e gjysmë të fundit, u është dhënë shtetësia serbe jashtë procedurave standarde, me një vendim të posaçëm qeveritar që deklaron se kjo është "në interesin kombëtar" të Serbisë, zbulojnë KRIK dhe portali rus "Vazne price" (Storie të rëndësishme).

Në këtë mënyrë, plot 204 rusë u bënë qytetarë të Serbisë nëpërmjet një mase të veçantë dhe kështu arritën të anashkalojnë kufizimet e udhëtimit të vendosura nga Bashkimi Evropian.

KRIK kujton se që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës në vitin 2022, ka qenë e vështirë për qytetarët rusë të udhëtojnë në vendet e BE-së dhe në disa vende të tjera, por rusë të fuqishëm të lidhur me strukturat e inteligjencës, përfituesit e luftës dhe oligarkët kanë gjetur një mënyrë për të anashkaluar vizat duke marrë pasaporta nga vende të tjera, dhe për shumë prej tyre, pasaporta serbe ishte joshëse.

Për këta rusë me ndikim, sipas KRIK, nuk ishte aspak e vështirë të merrnin shtetësinë serbe, edhe pse nuk i plotësonin kriteret për të. Konkretisht, qeveria serbe, e udhëhequr fillimisht nga Ana Brnabiq dhe më pas nga Milosh Vuçeviq, u dha shtetësi këtyre rusëve kontrovers jashtë procedurës së zbatueshme për të huajt, duke e justifikuar atë me interesin kombëtar serb.

Njëri prej tyre është Ivan Sibirev, një përfitues nga lufta, kompania e të cilit "R-stroj" zhvilloi biznese në qytetet e shkatërruara nga lufta në Ukrainë. Ndërsa vitin e kaluar BE-ja sanksionoi kompaninë e tij për pasurim falë luftës, kryeministrja Brnabiq, duke anashkaluar procedurat standarde, i dha atij shtetësinë serbe. Për ta bërë këtë të mundur, meqenëse Sibirev nuk i plotësonte kërkesat, qeveria serbe përdori një nen në Ligjin për Shtetësinë që u lejon të huajve tu jepet shtetësia nëse kjo është e rëndësishme për "interesin kombëtar" të Serbisë, transmeton KosovaPress.

Brnabiq gjithashtu besonte se ishte e rëndësishme që Serbia t’i jepte shtetësi Viktor Shendrik, një ish-agjent special i Shërbimit të Sigurisë Ruse (FSB) dhe kreu i sigurisë për oligarkët rusë Arkady dhe Boris Rotenberg. Shendrik është gjithashtu një sponsor i divizionit neo-nazist të tifozëve të Espanyol që lufton kundër Ukrainës.

Dimitriy Sergeyev, një mik i ngushtë i djalit të gjeneralit të famshëm të FSB-së, Nikolai Patrushev, i cili punon ngushtë me Aleksandar Vulin në përgjimin e opozitës ruse në Beograd, gjithashtu mori shtetësinë përmes një procedure të veçantë. Patrushev dhe Vulin formuan gjithashtu një “grup pune për të luftuar ‘revolucionet me ngjyra’” me detyrën e parandalimit të protestave dhe organizimit të monitorimit të aktivistëve, gazetarëve dhe mbrojtësve të të drejtave të njeriut, shkruan Danas.

Ata nuk janë të vetmit qytetarë rusë që, falë vendimeve të posaçme të qeverisë serbe, arritën të marrin një pasaportë serbe, sipas një hulumtimi të gazetarëve nga faqja ruse e internetit "Vazne price" dhe portali KRIK.

Gazetarët shqyrtuan të gjitha vendimet për dhënien e shtetësisë nga fillimi i vitit 2022 deri në prill 2025 dhe zbuluan se deri në 204 qytetarë rusë morën pasaporta serbe jashtë procedurës së zakonshme sepse gjoja ishte "në interes të Serbisë". Ata nuk ishin të detyruar të përmbushnin kërkesa standarde, siç është të jetonin në Serbi para ose pas marrjes së pasaportës, as të hiqnin dorë nga shtetësi të tjera.

Midis atyre që kanë marrë shtetësinë në këtë mënyrë janë disa rusë të lidhur me elitën politike të Kremlinit, shërbimin rus të sigurisë (FSB), industrinë ushtarake, ata që u pasuruan në luftën në Ukrainë dhe gjigantë të tjerë të biznesit, sipas një studimi nga "Important Stories" dhe KRIK.