Presidenti bullgar në Delphi: Evropa mund ti trajtojë sfidat nëse del nga zona e saj e rehatisë

Duke folur në Forumin Ekonomik Delphi në Greqi të mërkurën, presidenti bullgar Rumen Radev tha, siç citohet nga sekretariati i tij për shtyp, se çdo vend në Ballkan ka perspektivën e vet për historinë, por një nga mësimet më të rëndësishme historike është se pas shekujsh rivaliteti dhe kontradiktash, "ne kemi kuptuar më në fund se bashkëpunimi është një zgjedhje shumë më e mirë se luftërat". Evropa mund të përballet me sfidat dhe të forcojë pozitën e saj në një botë shumë të kontestuar nëse e njeh rëndësinë e problemeve, nëse ngre nivelin e ambicjes dhe merr veprime konkrete duke dalë nga zona e saj e rehatisë, vazhdoi Radev.

Forumi Ekonomik Delphi mblodhi së bashku krerët e shteteve dhe qeverive, akademikë, biznese dhe OJQ për të diskutuar perspektivat për zhvillim të qëndrueshëm dhe konkurrencë në një mjedis krizash të ndërthurura. Forumi ndërkombëtar u fokusua gjithashtu në çështjet që lidhen me pasojat e luftërave në Ukrainë dhe Lindjen e Mesme, sfidat energjetike dhe ekonomike, lidhjen, unitetin evropian, zhvillimin e shpejtë teknologjik, etj.

Në fjalën e tij, Radev theksoi se dinamika e proceseve gjeopolitike po bëhet gjithnjë e më e madhe, arkitektura e sigurisë ndërkombëtare po shembet, modelet e krijuara të biznesit po shemben, tarifat e reja të vendosura po tronditin tregjet dhe stanjacioni po prek ekonomitë kryesore evropiane, gjë që e bën jashtëzakonisht të vështirë parashikimin për të ardhmen. Kjo ngre gjithashtu çështjen e nivelit të ambicies së Evropës se si ti trajtojë këto sfida dhe të kuptojë një sërë fushash kyçe për të ardhmen e saj. Presidenti bullgar renditi si të tilla: sigurinë, pozicionimin gjeopolitik, konkurrencën e ekonomisë evropiane, tregun e kapitalit, energjinë, inovacionin dhe inteligjencën artificiale dhe unitetin evropian.

“Megjithatë, përpara se të trajtojmë problemet e së nesërmes, duhet të mësojmë nga mësimet e së shkuarës, përndryshe koha, mundi dhe paratë e investuara vështirë se do të sjellin rezultate”, tha Presidenti dhe bëri thirrje për forcë dhe guxim për ti dhënë Evropës një përgjigje të sinqertë për një sërë pyetjesh të vështira.

Radev bëri thirrje për një përgjigje se si Evropa e ka lejuar veten të mbetet prapa në inovacion dhe teknologji; si e ka lejuar veten të bjerë në krizë energjetike dhe pse çmimi i energjisë është disa herë më i ulët në SHBA dhe Kinë; pse BE-ja nuk është në gjendje të marrë vendime të shpejta; nëse lufta në Ukrainë mund të ishte parandaluar; pse Rusia prodhon katërfish më shumë municion se NATO, siç ka nënvizuar Sekretari i Përgjithshëm i Aleancës, pavarësisht epërsisë së saj të madhe ekonomike; pse Rusia vazhdon të përparojë në fushën e betejës në Ukrainë, pavarësisht ndihmës kolosale financiare dhe ushtarake për Ukrainën; pse, në vend të ndërtimit të linjave të forta mbrojtëse dhe ruajtjes së potencialit dhe territorit të saj mbrojtës, shumë liderë e kanë inkurajuar Ukrainën që të nisë një kundërsulm në vitin 2023, me garanci utopike se do të mundte Rusinë, duke qenë se Ukraina nuk kishte kushtet për sukses në një operacion sulmues sipas parimeve të artit operacional të vendosur nga Clausewitz më shumë se 20 vite më parë; nëse Evropa do të pajtohej që Shtetet e Bashkuara dhe Rusia të negociojnë paqen në Evropë pa pjesëmarrjen e saj.

Sido që të jenë përgjigjet, BE-ja ka nevojë për fuqi ushtarake dhe një qasje të fokusuar ndaj vendimmarrjes në këtë botë të trazuar, argumentoi Radev. "Ne duhet të jemi gjithashtu të vetëdijshëm se akumulimi i thjeshtë i armëve nuk çon automatikisht në aftësitë mbrojtëse. Ne kemi nevojë, para së gjithash, një vizion të qartë politik dhe një strategji të përbashkët mbrojtjeje," argumentoi kreu bullgar i shtetit. Ai theksoi si sfida unifikimin e industrisë së fragmentuar të mbrojtjes evropiane dhe bindjen e qytetarëve evropianë se investimet në siguri janë të justifikuara.

Radev gjithashtu vuri në dukje se arritja e autonomisë strategjike nga BE do të kërkojë kohë dhe burime dhe siguria e Evropës mbetet e varur nga marrëdhëniet transatlantike, të cilat duhet të vazhdojnë të zhvillohen. "Detyra jonë e përbashkët sot është ti japim fund gjakderdhjes në Ukrainë dhe të nisim me besim në rrugën drejt arritjes së një paqeje të qëndrueshme dhe të qëndrueshme pa humbur më kohë historike", tha Presidenti, duke shtuar se rezultati i kësaj përpjekjeje të përbashkët ka lidhje të drejtpërdrejtë me arkitekturën e re të sigurisë, si dhe me "zhvillimin tonë ekonomik dhe konkurrencën".

“Në terma afatgjatë, garantimi i sigurisë sonë do të mbështetet gjithnjë e më shumë në konkurrencën e ekonomisë evropiane, bazuar në një politikë të përbashkët industriale dhe financiare të BE-së dhe një treg të fuqishëm evropian të kapitalit”, theksoi Radev.

Si një shtyllë tjetër e autonomisë strategjike të Evropës, kreu i shtetit theksoi sigurinë energjetike dhe lidhjen - fusha në të cilat Bullgaria dhe Greqia vazhdojnë të vendosen si shembull i bashkëpunimit të shkëlqyer, sipas Radev. Ai renditi projektet që kontribuojnë në sigurinë energjetike.